Deeltjesgrootte beïnvloedt pensbestendigheid calciumzouten

De deeltjesgrootte is van grote invloed op de mate van pensbestendigheid van calciumzouten, de meest gebruikte pensbestendige vetten in melkveerantsoenen. Dit is de uitkomst van een onderzoek van de National University of Singapore: hoe groter de deeltjes, des te pensbestendiger de vetzuren zijn.

Een goede pensbestendigheid is essentieel om succesvol voervetten te verstrekken aan melkkoeien. Als vetten pensbestendig zijn, voorkomt dat verstoring van de vezelfermentatie in de pens. Het zorgt er verder voor dat onverzadigde vetzuren, zoals C18:1 (oliezuur), de pens passeren en in de dunne darm kunnen worden opgenomen.

Lopend onderzoek door de National University in Singapore bevestigt dat de afbraak van calciumzouten en mate van pensbestendigheid afhangt van de deeltjesgrootte. Bij kleine deeltjes (<0,5 mm diameter) is de afbraak maar liefst twee keer zo groot als die van grote deeltjes (3-4 mm diameter).

Grote variatie in deeltjesgrootte

Het voeren van calciumzouten is een van meest gebruikte manieren om vetzuren aan melkkoeien te verstrekken. De calciumzouten die in Nederland op de markt zijn, variëren sterk in grootte afhankelijk van het merk en het productieproces. Sommige calciumzouten hebben een stoffige consistentie en andere producten, zoals Megalac, hebben een duidelijke korrelvorm. De fysieke aard van de calciumzoutsupplementen is een belangrijke factor voor het succes van het toedienen van vetzuren in het rantsoen. De uitkomst van het onderzoek geeft nieuwe inzichten in de mogelijkheden en keuze van het gebruik van calciumzouten in het rantsoen. 

Voordelen pensbestendig vet aangetoond 

Calciumzouten zijn meestal een combinatie van C18:1 (oliezuur) en C16:0 (palmitinezuur) vetzuren. Het effect van C18:1 op de energieverdeling bij melkkoeien is aangetoond door professor Adam Lock van de Michigan State University. Het resulteert in betere conditie (BCS) van de koeien. C18:1 staat er ook om bekend dat het zorgt voor een betere totale vetverteerbaarheid van het rantsoen en dat het de kwaliteit van de eicellen verbetert. Dit heeft een gunstig effect op de vruchtbaarheid van de veestapel. Het vetzuur C16:0 heeft een positief effect op het melkvetpercentage en persistentie van de lactatie.

Keuze pensbestendig vet: vetzuurpatroon en deeltjesgrootte

Amerikaanse data tonen aan dat een calciumzout in de vroege lactatie het meest geschikte vetsupplement is. Het levert C18:1 vetzuur voor een betere conditie en vruchtbaarheid van de koe. Een hoog C16:0 gehalte stimuleert na de piekperiode de omzetting van voedingsstoffen in melkvet, wat zowel in een hogere melkvet- als melkgift resulteert.

Voor veehouders die een vetsupplement voeren of overwegen, is het belangrijk om het vetzurenprofiel af te stemmen op de behoefte van het bedrijf. Als dat een calciumzout is, is het dus ook belangrijk om te letten op de deeltjesgrootte.